بازگشت حامیان برجام به وزارت خارجه آمریکا - جام پارسی

به گزارش خبرنگاران؛ مشاوران ارشد و اعضای کمپین انتخاباتی جو بایدن مدت هاست در قالب کارگروه های مختلف فعالیت خود را آغاز کرده اند و استراتژی ها و دستورکارهای کلی تیم انتقالی و کابینه احتمالی را پی ریزی کرده اند.

در این میان، آنچه برای نخبگان ومردمان ایران اهمیت ویژه ای دارد، تیم سیاست خارجی دولت دموکرات ها و سیاست گذاری هایی است که ایده پردازان و تصمیم سازان این تیم در حوزه خاورمیانه و در قبال ایران و همسایگانش پیش خواهند گرفت.

دست یافتن به یک چشم انداز کلی از سیاست خاورمیانه ای دولت احتمالی جو بایدن، بدون داشتن شناخت از رویکردهای اعضای مؤثر در سیاستگذاری های دولت بایدن در این حوزه، ممکن نخواهد بود.

در میان مشاوران و چهره های حاضر در کمپین انتخاباتی بایدن و نیز گزینه های احتمالی کابینه جو بایدن، چهره های نام آشنایی وجود دارد که در سیاست گذاری ها و اقدامات عملی دولت اوباما در قبال ایران و خاورمیانه نقش کلیدی ایفا کرده و یا در فرآیند مذاکرات هسته ای و حصول توافق برجام مستقیماً اعمال نظر کرده اند؛ از آنتونی بلینکن، مشاور ارشد بایدن در حوزه سیاست خارجی و سوزان رایس، مشاور امنیت ملی دولت اوباما گرفته تا کارشناسان و تکنسین هایی چون جیک سولیوان، دانیل بنایم و ریچارد نفیو، همگی ساعت ها، روزها و بعضاً ماه ها با پرونده ایران درگیر بوده اند.

اینفوگرافی زیر بطور خلاصه نگاهی به سوابق سیاستگذاران و تصمیم سازان احتمالی دولت جو بایدن در حوزه ایران داشته است.

آنتونی بلینکن مشاور دیرینه جو بایدن در حوزه سیاست خارجی است و از دوران حضور وی در کمیته روابط خارجی سنا تا دوران معاونت رئیس جمهوری و سپس در کمپین انتخاباتی سال 2020 کنار جو بایدن بوده است.

بلینکن چه وزیرخارجه شود، چه مشاور امنیت ملی و چه هیچ یک از این ها، بی تردید نقش کلیدی در مشی و روش سیاست خارجی دولت بایدن ایفا خواهد کرد.

سوزان رایس، مشاور امنیت ملی دولت اوباما و سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل بود. رایس همراه با کامالا هریس به عنوان یکی از گزینه های جدی زوج انتخاباتی بایدن مطرح شد و حالا نیز بسیاری وی را محتمل ترین گزینه وزیر خارجه کابینه بایدن می دانند.

نهال توسی، خبرنگار ایرانی-آمریکایی نشریه پالیتیکو درباره احتمال نوشته است:

با پیروزی بایدن، پاندمی ویروس کرونا و تبعات ویرانگر آن برای اقتصاد، احتمالاً ماه های ابتدایی دولت وی را درگیر خواهد کرد. مقامات فعلی و سابق آمریکا می گویند که این امر می تواند بایدن را به انتخاب یک وزیر امور خارجه باسابقه سوق دهد ، زیرا این فرد در زمان ورود به ساتمان وزارت خارجه نیازی به آموزش ندارد.

این باعث می شود که سوزان رایس- یک گزینه محتمل مطرح شود؛ رایس چهره ای با تجربه فراوان در زمینه سیاست خارجی است که از کارمند ارشد شورای امنیت ملی و مقام عالی دیپلماتیک در آفریقا تا سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد و در نهایت مشاور امنیت ملی کاخ سفید را در کارنامه خود دارد. او گزینه جذاب وزارت خارجه است. گفته می شود که رایس و بایدن رابطه گرمی دارند، اگرچه آن ها در مورد چگونگی مقابله با ناآرامی ها در کشورهایی مانند مصر و لیبی -زمانی که بایدن معاون رئیس جمهور بود- اختلاف نظر داشتند.

اما مخالفت شدید جمهوری خواهان - که عمدتاً پیرامون قتل سفیر آمریکا در بنغازی در لیبی در سال 2012 است - ممکن است به شانس رایس برای تصدی این پست آسیب برساند. ماجرای بنغازی تا حدودی همان چیزی بود که وی را مجبور به کناره گیری از سِمت خود در دوره دوم باراک اوباما کرد و ممکن است در سال 2021 نیز دوباره گریبان وی را بگیرد.

ویلیام برنز، دیپلمات حرفه ای که به عنوان معاون وزیر خارجه در دوران اوباما خدمت می کرد نیز یکی دیگر از نامزدهای احتمالی وزیر خارجه است. برنز که روابط عمیق و طولانی با این وزارتخانه دارد، اکنون رئیس بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی است.

این دیپلمات حرفه ای آمریکایی در ابتدای مذاکرات هسته ای ایران و گروه موسوم به 1+5 سرپرستی تیم مذاکره کننده ایالات متحده را به عهده داشت. وی در بخشی از کتاب خاطراتش با عنوان کانال پشت پرده به تشریح فرآیند مذاکرات هسته ای پرداخته است.

گفتنی است در طول مذاکرات هسته ای زمانی که جان کری به علت سانحه تصادف چار شکستگی پا شد، قرار بود ویلیام برنز یا آنتونی بلینکن به عنوان جایگزین وی، سرپرستی مذاکرات را موقتاً در اختیار بگیرند.

کریس کوونز، سناتور جمهوری خواه ایالت دلاویر که در عین محافظه کاری، دارای اعتباری فراجناحی است. او اخیرا بدون رد تمایلش برای فعالیت در عرصه سیاست خارجی گفته بود: جو بایدن و من دیدگاه های بسیار مشابه و خیلی همسو با یکدیگر داریم.

کونز اخیرا در یکی از اظهارنظرهای خود گفته بود: متحدان و رقبا باید بدانند که دولت [آمریکا] با یک صدا سخن می گوید و سیاست هایش [در عرصه بین الملل] با تغییر جهت باد در سیاست داخلی به طرز چشمگیری فرق نخواهد کرد.

کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت کانکتیکات و از چهره های جوان و ترقی خواه مجلس سنا، یکی دیگر از گزینه های این سمت مهم در دولت آمریکا است. این سناتور 47 ساله یکی از اعضای فعال کمیته روابط خارجی مجلس سنا است. کریس مورفی از منتقدان جدی همکاری واشنگتن با عربستان در جنگ یمن است. وی یکی از معماران طرح وضع محدودیت برای فروش تسلیحات نظامی به عربستان بود.

کریس مورفی اوایل سال جاری پس از دیدارش با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران انتقاد مقامات دولت دونالد ترامپ را برانگیخت. او در دفاع از دیدارش با محمد جواد ظریف گفته بود: خطرناک است اگر با دشمنانتان حرف نزنید.

سامانتا پاور، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد، تام دانیلون مشاور امنیت ملی سابق، وندی شرمن و نیکولاس برنز معاونان پیشین وزارت خارجه آمریکا نیز از گزینه های احتمالی دیگر برای حضور در کابینه جو بایدن در مقام وزیر خارجه هستند.

نگاه ایده پردازان تیم سیاست خارجی بایدن به ایران و خاورمیانه

دانیل بنایم، مدیر کارگروه خاورمیانه کمپین انتخاباتی بایدن و جیک سولیوان مشاور ارشد سیاست خارجی این کمپین، تعیین کننده سیاست های دولت وی در قبال ایران و خاورمیانه خواهند بود.

همچنین، ایلان گلدنبرگ، مسئول پرونده ایران در تیم انتقالی دولت بایدن در مقاله ای مفصل با عنوان تعامل دوباره با ایران که در وبگاه مرکز امنیت آمریکا نوین منتشر شد یک استراتژی و طرح عملیاتی برای تعامل با ایران ارائه کرد که در اواخر جولای در اختیار کمپین بایدن قرار گرفت.

خبرنگاران متن فارسی این گزارش مفصل را با ترجمه هادی خسروشاهین، روزنامه نگار و کارشناس مسائل بین الملل، در شهریورماه منتشر کرد و پس از پیروزی بایدن نیز بخش چکیده جامع آن را بازنشر کرد.

متن کامل این گزارش را در لینک های زیر بخوانید؛

تعامل دوباره با ایران (انگلیسی)

نامزد دموکرات ها چه برنامه ای برای ایران دارد؟ (فارسی)

برنامه جامع دولت بایدن برای ایران (چکیده جامع)

بر اساس مقاله ایلان گلدنبرگ که بعدها جو بایدن خلاصه ای از آن را در یادداشتی در سی ان ان با عنوان راه هوشمندانه تری برای سخت دریافت بر ایران وجود داردمطرح کرد، به نظر می رسد تیم سیاست خارجی بایدن یک سیاست سه مرحله ای را برای تعامل با ایران در نظر گرفته است؛

به گفته هادی خسروشاهین، کارشناس مسائل بین الملل، فاز اول محدودسازی تنش شامل لغو محدودیت سفر ایرانیان به آمریکا و تعلیق ممنوعیت سفر برخی مقامات ایران ازجمله ظریف و توافق حداقلی منطقه ای بر مبنای آرامش در برابر آرامش با میانجی گری کشورهایی نظیر ژاپن و فرانسه است و در گام آخر از این مرحله بازگشت به برجام یا توافقی شبیه به آن طی یک فرایند 30 تا 60 روزه به طور همزمان با بازگشت ایران به تعهدات هسته ای خود. این رویدادها اتفاقا از 20 سپتامبر تا اواسط یا اواخر مارس انجام می شود. در این مرحله با بازگشت ایران به بازار نفت و افزایش درآمدهای ارزی ایران شاهد کاهش بیشتر و شدیدتر قیمت دلار و سایر بازارهای ملتهب نظیر خودرو و مسکن نیز خواهیم بود. اما تیم بایدن از ناکامی های دولت اوباما عبرت گرفته است؛ از همین رو در حین مذاکرات برای بازگشت به برجام از ایران تلاش خواهد کرد این اطمینان را دریافت کند که در سپتامبر یا اکتبر 2021 وارد مذاکرات برای فاز سوم شود و در غیر این صورت شاهد بازگشت تحریم های ثانویه ایالات متحده باشد.

به گفته وی در مرحله سوم تیم بایدن دو جهت موازی و همزمان را در نظر گرفته است. جهت اول موضوعات منطقه ای با حضور همه طرف های منطقه ای و حتی فرامنطقه ای شامل تشکیل مجمع گفت وگوهای منطقه ای، پیمان منع اشاعه سلاح های اتمی و همچین پیمان محدودسازی استفاده از موشک های بالستیک به خصوص در منطقه خلیج فارس و خاتمه توافق بر سر بیانیه عدم مداخله بازیگران منطقه ای در امور داخلی یکدیگر. اما جهت دوم با حضور ایران و گروه 1+5 و شامل اصلاح برجام به ویژه بندهای مرتبط با بند غروب آفتاب است.

مطلب مرتبط؛

بازگشت دوباره آمریکا به خاورمیانه در عصر بایدن

کابینه احتمالی جو بایدن/ ردپای اوباما در کاخ سفیدِ بایدن؟

طرح عملیاتی دولت جو بایدن برای تعامل با ایران را می توان در اینفوگرافی زیر خلاصه کرد.