مزاحمی برای تمام عمر - جام پارسی

مزاحمی برای تمام عمر

نویسنده: دکتر ناصر ابراهیمی دریانی

درباره بیماری التهابی روده

بیماری های التهابی روده که شایع ترین شکلشان کولیت زخمی شونده و بیماری کرون هستند در کشورهای در حال توسعه کمتر دیده می شوند و بیشتر در کشورهای پیشرفته شیوع دارند. ولی در کشور ما هم شیوع این بیماری ها افزایش یافته است. محققان علل مختلفی را برای این افزایش شیوع بر شمرده اند، از جمله رژیم غذایی بدون فیبر که در همین زمینه با دکتر ناصر ابراهیمی دریانی، فوق تخصص بیماری های گوارش - کبد و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به تبادل نظر نشسته ایم.

منظور از بیماری التهاب روده چیست؟

بیماری التهابی روده به مجموعه ای از دو بیماری کرون و کولیت السرو یا کولیت زخمی گفته می گردد. به طور معمول این بیماری ها در ایران در گذشته بسیار کم بود اما متاسفانه به تازگی بیماری کرون و کولیت زخمی در کشور افزایش یافته است.

محل درگیری کولیت زخمی به طور معمول فقط در روده عظیم (کولون) است ولی بیماری کرون می تواند تمام قسمت های گوارش از دهان تا مقعد گرفتار کند و شایع ترین محلی که دچار بیماری کرون می گردد، قسمت انتهایی روده باریک است. علت 100درصد این بیماری ها معین نشده است ولی تئوری هایی که وجود دارد، این است که مسایل ژنتیک و ایمنی می تواند موثر باشد به خصوص در بیماری کرون این مساله بیشتر موثر است تا در کولیت زخمی و گاهی اوقات یک عفونت ساده مانند سرخک در کودک می تواند موجب ایجاد و آغاز مجموعه ای از واکنش های ایمنی در بدن گردد که این واکنش های ایمنی می تواند به مخاط روده آسیب برساند و این حالت را ایجاد کند.

بیماری التهابی روده به طور معمول در چه سنینی افراد را مبتلا می نماید؟

این بیماری ها در هر سنی می توانند فرد را مبتلا نمایند ولی بیشترین سن ابتلا در 25 سالگی تا 30 سالگی است. اگرچه در افراد مسن و اطفال هم این بیماری ممکن است دیده گردد.

علایم بالینی این بیماری چیست؟

در کولیت زخمی، بیمار اسهال خونی پیدا می نماید و گاهی در پی آغاز یک اسهال عفونی، کولیت زخمی آغاز می گردد. بیمار حالت دل درد و اسهال خونی دارد و با مدفوعش خون و بلغم دفع می نماید و شب ها بیمار با حالت دل درد بیدار می گردد و احساس می نماید باید زود به دستشویی برود. گاهی اوقات کولیت زخمی تمام روه عظیم را درگیر می نماید و گاهی تنها قسمتی از انتهای روده را دچار می سازد. اگر کولیت زخمی تنها قسمت انتهای روده عظیم را درگیر کند، با یبوست و دفع خون می تواند همراه باشد که بیمار با این علایم تصور می نماید بواسیر دارد. به همین جهت متخصصان به بیمارانی که حتی بواسیر دارند، توصیه می نمایند ابتدا رکتوسکوپی انجام دهند و با آندوسکوپ قسمت تحتانی روده عظیم آنها که در اصطلاح رکتوم نامیده می گردد، آنالیز گردد تا معین گردد خون ریزی در اثر کولیت زخمی بوده است یا خیر. کولیت زخمی می تواند خفیف، میانه و شدید باشد. در مواردی که کولیت خفیف است، به طور معمول بیمار روزی کمتر از چهار بار به دستشویی می رود و تب ندارد و کم خون هم نیست و ورم پا هم ندارد ولی گاهی اوقات کولیت زخمی شدید است و بیمار بیش از 10 بار بیرون روی دارد، خون دفع می نماید، تب دارد و کم خون می گردد و پروتئین زیادی از راه روده از دست می دهد، به همین علت دچار ورم در پاها می گردد و چون یک بیماری عمومی است، گاهی اوقات کولیت زخمی با عوارض ظاهر می گردد. این عوارض خارج از روده است مانند گرفتاری مفصل. نکته ای که نگران نماینده است، ایجاد سرطان روده است که در این بیماران دیده می گردد. اگر کولیت زخمی تمام کولون را درگیر نموده باشد و بیش از 10 سال طول بکشد در این افراد احتمال ایجاد سرطان روده بیشتر از سایر مردم است.

درمان های بیماری التهابی روده چه هستند؟

این مساله که رژیم غذایی خاصی در بهبود و یا تشدید این بیماری موثر باشد، به اثبات نرسیده ولی به طور معمول در مواردی که اسهال شدید است، از غذاهای ملین باید کمتر استفاده گردد. از نظر دارویی هم داروهای ضدالتهابی مانند سولفاسالازین استفاده می گردد که گاهی اوقات سولفاسالازین با دوز بالا می تواند سبب ایجاد سردرد و یا لکه های پوستی در بیمار گردد که ما مجبور می شویم از جایگزین این داروها برای بیمار استفاده کنیم و حتی در موارد شدید احتیاج است به بیمار کورتون داده گردد. در مواردی که کورتون در بیمار پاسخ نمی دهد از داروهایی که تنظیم نماینده سیستم ایمنی است، استفاده می گردد. البته خوشبختانه در حال حاضر داروهای جدیدتری آمده است که برای بیماران موثرتر است. بعلاوه در برخی مواقع ما مجبور می شویم روی بیمار عمل جراحی انجام دهیم و تمام کولون بیمار را برداریم و روده باریک بیمار را به قسمت مقعد وصل کنیم.

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون