تنش در دریای سیاه تاثیر مستقیمی بر روسیه و ترکیه دارد - جام پارسی

همراه دور زمین باشید و با تور روسیه ارزان از کاخ کرملین دیدن کنید و در شهرهای زیبای مسکو و سوچی روسیه گشتی بزنید و خاطرات زیبایی برای خود رقم بزنید.

به نظر می رسد که آمریکا با بعضی اقدامات سیاسی در دریای سیاه و حتی دریای مدیترانه شرقی در واقع قصد مقابله و محدود کردن قدرت روسیه در منطقه را دارد. از طرفی حضور ناوهای جنگی انگلیس و تحرکات آمریکا در دریای سیاه این سوال را ایجاد نموده است که آیا رزمایش هایی که از سوی اعضای ناتو صورت می گیرد، صرفاً با هدف مقابله با فعالیت روسیه است یا ترکیه هم در تیررس اهداف این دولت ها قرار گرفته است؟

خبرنگاران با هدف آنالیز تحولات اخیر در دریای سیاه و تأثیر آن در شرایط ترکیه و روسیه به اسم دولت های حاشیه این بستر دریایی گفتگویی را با محمت پرینچک، عضو هیئت علمی دانشگاه مسکو انجام داده که مشروح آن در ادامه می آید:

*از زمانی که جو بایدن بر کرسی ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا تکیه زده است، شاهد افزایش حضور نظامیان کشورهای عضو ناتو در دریای سیاه هستیم. به نظر شما دلیل این امر چیست؟

مهم ترین استراتژی آمریکا به دست آوردن جهت و منابع انرژی در آسیای میانه است، اما مهم ترین مانعی که برای محقق شدن این هدف آمریکا وجود دارد، حضور کشورهایی مانند روسیه، چین، ایران و یا ترکیه است که از نظر نظامی پتانسیل مطلوبی دارند. آمریکا تا زمانی که نتواند این کشورها را به زانو دربیاورد، نمی تواند استراتژی خود را عملی کند. این کشور برای به دست آوردن منابع انرژی آسیای میانه ضروری است تا از بعضی منطقه ها و دریاها به اسم گذرگاه استفاده کند. دریای سیاه و مدیترانه شرقی، آفریقای شمالی، قفقاز جنوبی و خاورمیانه جز این منطقه ها هستند. دریای سیاه هم از این بابت برای سیاست های آمریکا اهمیت دارد که می تواند از این بستر دریایی مانند پایگاهی برای دستیابی به انرژی آسیای میانه استفاده کند. بعلاوه دلیل دیگر تحرکاتش در دریای سیاه ایجاد حصاری برای روسیه است.

جو بایدن هم با سر کار آمدن به اسم رئیس جمهور آمریکا، این سیاست خود را علنی کرد. حتی به طور شفاف بیان کرد که در مقابل روسیه سیاست خصمانه تری را دنبال خواهد نمود. برای نمونه بایدن شخصیتی را وارد سازمان سیا کرد که قبلاً سفیر آمریکا در روسیه بود؛ حتی بسیاری از سیاستمداران در وزارت امور خارجه آمریکا افرادی هستند که روابط خوبی با اوکراین دارند.

البته بایدن نه تنها مقابل روسیه بلکه در مقابل ترکیه هم سیاست خصمانه ای را دنبال خواهد نمود. این موضوع را شفاف عنوان نمود. گفتنی است که ایالات متحده در دریای سیاه نه تنها قصد محاصره نظامی و سیاسی روسیه را دارد بلکه همین سیاست را برای ترکیه هم اعمال می نماید. برای همین منافع آنکارا و مسکو مقابل واشنگتن همخوانی دارد.

*نتیجه تنش هایی که به دلیل رزمایش دولت روسیه، آمریکا و کشورهای عضو ناتو ایجاد شده است چه خواهد بود؟

وقتی به این سه کشور نگاه کنیم در می یابیم که در میان این سه دولت تفاوت آشکاری وجود دارد زیرا انگلیس و آمریکا هیچ خط ساحلی در اطراف دریای سیاه ندارند اما روسیه جز کشورهای حاشیه دریای سیاه است. بنابراین تحولات در این بستر دریایی به مسکو هم مربوط می گردد. از این نظر باید توجه کرد که منافع دریای سیاه مربوط به کشورهایی هست که ساحل مشترک در این دریا دارند آینده آن باید از سوی این کشورها معین گردد. برای همین دخالت قدرت خارجی جز ضرر هیچ فایده ای ندارد. از همین رو انگلیس و آمریکا نباید به موضوع دریای سیاه ورود پیدا نمایند. حضور ناوهای آمریکایی و انگلیسی در دریای سیاه نه با هدف ایجاد امنیت و ثبات بلکه با هدف ایجاد تنش میان کشورهای حاشیه دریای سیاه و ایجاد هژمونی است. البته حضور آمریکا و انگلیس در دریای سیاه ناپیروز هم بوده است، برای نمونه در حاشیه تنش های اوکراین و روسیه، آمریکا دو ناو جنگی خود را وارد دریای سیاه نموده بود اما قبل از اینکه از تنگه ها عبور کند مجبور شده بود بازگردد، در واقع توافق مونترو شامل مفادی است که مربوط به دلایل و مدت حضور ناوهای جنگی دولت ها است، چون ورود ناوهای جنگی انگلیس و آمریکا هیچ همخوانی با این توافق ندارند برای همین هیچگاه پیروز به حضور و حاکمیت مداوم در دریای سیاه نخواهند شد.

* مساله دریای سیاه کشورهای حاشیه این بستر دریایی و به خصوص ترکیه را چگونه تحت تأثیر قرار خواهد داد؟

همانطور که پیشتر اشاره کردم هدف آمریکا از حضور در دریای سیاه محاصره کردن روسیه و ترکیه است اما وجود توافق مونترو این شرایط را برای آمریکا فراهم نخواهد نمود تاکتیک دیگر آمریکا در این دریا، مقابل هم قرار دادن روسیه و ترکیه است تا بدین صورت مانع ائتلاف آنکارا و مسکو گردد. اقدامات تحریک آمیز آمریکا فقط شامل روسیه نیست بلکه ترکیه هم در اهداف این دولت قرار گرفته است تا بدین گونه بتواند نقشه های خود را پیش ببرد. حتی حضور آمریکا در سوریه هم با هدف تجزیه ایران، ترکیه و عراق است.

*از نظر بعضی کارشناسان تحرکاتی که از سوی آمریکا، اوکراین و یا انگلیس انجام می گردد بیشتر با هدف مورد توجه قرار دادن مساله شبه جزیره کریمه است. تحلیل شما چیست؟

بله شامل مساله کریمه هم می گردد. البته باید گفت که دریای سیاه و مدیترانه شرقی برای آمریکا به اسم یک جبهه مشترک و برای روسیه و ترکیه هم همچون یک بستر دفاعی مطرح است زیرا اگر آمریکا بتواند در دریای مدیترانه شرقی حاکمیت پیدا کند قطعاً در پی یافتن زمینه هایی برای حق حاکمیت در دریای سیاه خواهد بود. به طوری که اگر واشنگتن پیروز گردد آنکارا را در خطوط ساحلی خود در دریای مدیترانه محصور کند قطعاً در ادامه این استراتژی در دریای سیاه هم همین اقدامات را انجام خواهد داد. برای همین مقاومت ترکیه در مدیترانه نتیجه مثبتی هم در این دریا و هم در دریای سیاه خواهد داشت. روسیه و ترکیه با گام های معین کریمه و قبرس می توانند در مقابل آمریکا مبارزه نمایند.