تئاتر مخاطب می خواهد نه مشتری - جام پارسی

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، این روزها نمایش پنجره ای رو به آسمان به کارگردانی امیر دژاکام در تماشاخانه سپند روی صحنه است. نمایشی که در آن به زبان طنز به مسائل مردم جامعه اشاره می نماید و کوشش دارد بدون افتادن به دام کمدی سخیف، لبخند روی لب مخاطبان بنشاند .

این نمایش با حضور بازیگرانی چون بهرام ابراهیمی، شهره سلطانی، امیر کربلایی زاده، عمار تفتی، حسین شهبازی، ابوالفضل جمشیدی که همگی از هنرمندان تئاتر هستند و بدون بازیگران چهره که این روزها برای تضمین فروش گیشه انتخاب می شوند، به صحنه می رود اما با استقبال خوب مخاطبان روبرو شده است .

به بهانه اجرای این اثر نمایشی از امیر دژاکام کارگردان و امیر کربلایی زاده بازیگر نمایش دعوت کردیم تا درباره مباحث کلان تئاتر صحبت نمایند .

در این نشست بیش از اینکه درباره نمایش پنجره ای رو به آسمان بحث گردد، ترجیح دادیم به استناد تجربه اجرای پیروز این نمایش بیشتر درباره شرایط این روزهای تئاتر صحبت کنیم. به خصوص که امیر دژاکام از هنرمندان قدیمی و فعال تئاتر است و به دلیل فعالیت مداوم حرفه ای از ابتدای انقلاب و حضور در فضای آکادمیک و دانشگاهی اشراف درستی نسبت به شرایط تئاتر دارد .

امیر کربلایی زاده نیز از جمله بازیگرانی است که سال ها در تئاتر فعالیت نموده و جوایز بسیاری نیز از جشنواره های مختلف تئاتری دریافت نموده است اما با این وجود در چند سال اخیر با اجرای استندآپ کمدی در برنامه خندوانه توانسته محبوبیت بیشتری نزد عامه مردم پیدا کند. از همین رو با این بازیگر درباره ورود چهره ها به تئاتر و تاثیری که رسانه ها می توانند در معرفی و مطرح کردن هنرمندان داشته باشند، صحبت کردیم .

مصاحبه با کارگردان و بازیگر نمایش پنجره ای رو به آسمان را در ادامه می خوانید؛

آقای دژاکام شما هنرمندی هستید که سال هاست در فضای آکادمیک و حرفه ای تئاتر مشغول فعالیت هستید و به عنوان یکی از هنرمندان فعال سال های بعد از انقلاب شناخته می شوید. در حال حاضر شرایط تئاتر کشور را چگونه می بینید و به نظرتان در سال های اخیر تئاتر چقدر توانسته به گونه های مختلف تئاتری اجازه فعالیت دهد.

امیر دژاکام:به عنوان کسی که تقریبا از سال 57 کارش را در تئاتر آغاز نموده و شکل گیری تئاتر، تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های تئاتر بعد از انقلاب را دنبال نموده است، می توانم تحلیل جامعی درباره شرایط تئاتر در کشور داشته باشم. زمانی که در سال 61 اولین دوره جشنواره تئاتر فجر برگزار گردید تنها 6 گروه تئاتری در جشنواره حضور داشتند که من هم در اولین دوره فجر شرکت داشتم .

وقتی سال 63 دکتر علی منتظری جشنواره تئاتر دانشگاهی را توسط جهاد دانشگاهی با 4 گروه تئاتری برگزار کرد، کتاب های اندکی در زمینه تئاتر به چاپ رسیده بود. بعد از گذشت این دهه در سال 76 با یاری دولت به تئاتر روبرو می شویم و تئاتر تا حدود سال های 86 رونق می گیرد و تصمیم گیری ها باعث شکوفایی تئاتر شده و باعث می گردد همه کسانی که نمی توانستند تئاتر کار نمایند دوباره وارد عرصه شوند. در دهه بعدی که بین سال های 86 تا 96 است اتفاقات مختلفی در تئاتر رخ می دهد .

تئاتر، زمانی کاملا دولتی بود و نظارت کامل بر آن وجود داشت و همه به راحتی نمی توانستند فعالیت نمایند، بعد در برهه ای از زمان تعداد بیشتری از هنرمندان می توانند فعالیت نمایند اما هرچه جلوتر می آییم شرایط به گونه ای رقم می خورد که حالا دیگر همه می توانند فعالیت نمایند! این همه به معنای این است که حتی یک طباخ، سلمانی، جراح مغز یا یک خانم خانه دار نیز می توانند، فعالیت نمایند و هیچ قانونی مانع کار کردن هیچ کسی نیست! در حالی که مثلاً اگر شما بخواهید کله پزی باز کنید قوانینی وجود دارد که به همین راحتی به شما اجازه این کار را نمی دهد .

دژاکام: شرایط به گونه ای رقم خورده که حالا دیگر همه می توانند فعالیت نمایند! این همه به معنای این است که حتی یک طباخ، سلمانی، جراح مغز یا یک خانم خانه دار نیز می توانند، فعالیت نمایند و هیچ قانونی مانع کار کردن هیچ کسی نیست !

در دوره های مختلف تئاتر در کشور، آثار ترجمه شده، نمایش های ایرانی و سنتی، کارهای کارگردانان بزرگ کشور و یا حضور جوانان در تئاتر مورد توجه قرار می گیرد، اما در این دوره به کارهای بِرفوش (بفروش!) اهمیت می دهیم. این لفظ برفوش را آقایان دقیقاً با همین تلفظ هم به کار می برند! در این دوره است که اصالت هایمان لغزنده شده است .

راه های فراوری تئاتر بسیار در جهان گوناگون است و هنرمندان مختلف از روش های مختلفی استفاده می نمایند. وقتی که ما همه این راه ها را می رویم و همه می توانند این راه ها را بفرایند، تئاتر پیروزی خواهیم داشت؛ یعنی تئاتری که همزمان متکی بر تئاتر ملی و فرهنگ ایرانی باشد، به تجربه ها و ترجمه ها و آثار مختلف جهان اهمیت دهد، به تجربه گرایی و شیوه آزمایشگاهی توجه کند و دیدگاه های جدید و روینمودهای روز جهان را بپذیرد، تئاتر پیروزی است اما هر وقت ما در یکی از این گونه ها ماندیم، شکست خوردیم و پیروز نبودیم. در حال حاضر نیز در مقطعی هستیم که به کارهای برفوش اهمیت می دهیم. شاید ارزش زیبایی شناسی تئاتر ما هیچ وقت تا این اندازه نزول پیدا ننموده بود که کارهایی را به صحنه ببریم که از مردم دور هستند .

به عنوان نمونه در حال حاضر همه مردم ما به جز قشر متمول سرمایه دار، گرفتاری اقتصادی دارند. حالا این مسائل اقتصادی کجای تئاتر ما جریان دارد. تنسی ویلیامز، یوجین اونیل، آرتور میلر، چخوف یون فوسه و... بدون اینکه ادعای مصلح اجتماعی بودن داشته باشند، از مسائل و احتیاجهای مردم در آثارشان سخن می گویند و ما حتی به بزرگترین درام نویسان جهان نیز اقتدا نکردیم. هیچ گاه تئاتر ما به این اضمحلالی که الان دچارش شده، نرسیده بود .

مسبب این اتفاقات را خود هنرمندان می دانید یا مدیران و سیاستگذاران فرهنگی؟

دژاکام:سیاستگذاران کلان و اتاق فکرهایی که سیاستگذاری کلان می نمایند و می گویند تئاتر باید برفوش باشد، مقصر این اتفاق هستند. شما نمی توانید پدیده ای را که برای تحقق امر دیگری است، به منظور امر دیگری بهره ببرید. هیچ وقت نمی توان با تراکتور آب میوه گرفت! هنر به احتیاج انسان به زیبایی پاسخ می دهد و اقتصاد هم به احتیاج انسان به مسائل اقتصادی، پس چطور می توانیم هنر را تبدیل کنیم به اقتصاد؟ البته این مبحث با این استدلال که تئاتر باید تماشاگر داشته باشد، متفاوت است. بله تئاتر باید تماشاگر داشته باشد، اما مساله برسر این است که آیا تئاتر باید مشتری داشته باشد؛ مشتری هایی که باید 250 هزار تومان بدهد و نمایش ببیند. کدام دانشجو و کارمندی می تواند این تئاترها را ببیند. پس یک آپارتاید شکل گرفته است که در آن تئاتر مختص پولدارها و سرمایه دارها شده است .

دژاکام: تئاتر باید تماشاگر داشته باشد، اما مساله برسر این است که آیا تئاتر باید مشتری داشته باشد؛ مشتری هایی که باید 250 هزار تومان بدهد و نمایش ببیند. کدام دانشجو و کارمندی می تواند این تئاترها را ببیند. پس یک آپارتاید شکل گرفته است که در آن تئاتر مختص پولدارها و سرمایه دارها شده است

کدام خانواده ای می تواند 5 تا بلیت 250 هزار تومانی بخرد و برود تئاتر ببیند. برای خود من که 28 سال است استاد دانشگاه هستم، مقدور نیست که با خانواده ام بروم این کارها را ببینم. این شرایط برای کسانی که می خواهند کاسبی نمایند و پول در بیاورند، خوشایند شده است و برای کارشان هم فلسفه مردمی کردن تئاتر و اینکه هر کسی می تواند، کار کند، دارند در حالی که اینطور نیست و خیلی از بچه های تئاتر را سراغ دارم که خانه و زندگی شان را می فروشند و با 15-20 تماشاگر در سالن های خصوصی کار اجرا می برند چون یک عده به جای دیدن کار آن ها می خواهند بفرایند چندتا هنرپیشه چهره را ببینند .

البته من هیچ گاه مخالف اجرای نمایش های لاکچری نبودم، بلکه گفتم استحقاق ما این نیست که همه تئاتر ما تئاتر لاکچری گردد. می بینم که بچه های تئاتر دارند قربانی این شرایط می گردد و نمایش های جذاب و دوست داشتنی با 10-15 تماشاگر به صحنه می فرایند .

در دوره ای به این متهم شدید که برای اجرای نمایش هایتان از دولت بودجه کلان می گیرید و جزو هنرمندانی هستید که محبوب مدیران تئاتری هستند و می توانند آثارشان را در سالن های بزرگ اجرا نمایند. در آن موقع ترجیح دادید از این حرف و حدیث ها عبور کنید و بعد از مدتی کم کاری، کارهایتان را بدون حمایت دولت و به شکل مستقل در تماشاخانه های خصوصی اجرا کردید. نظرتان درباره اجرا در تئاترهای خصوصی و در شرایطی که دولت کاملاً دست حمایتش را از تئاتر برداشته و باعث ورود افرادی در هیات تهیه نماینده، به تئاتر شده که به هر طریقی فقط به فکر مسایل اقتصادی و سود هستند، چیست؟

دژاکام: سوال شما چند بخش دارد. در خصوص سوال اول باید بگویم که مردم معمولا دشمن ناشناخته هایشان هستند. شرح دادم سال 1361 کلا 6 گروه تئاتری در جشنواره فجر حضور داشت که من هم یکی از آن ها بودم اما الان 300- 400 گروه تئاتری فعال هستند. من شاگرد ممتاز و بسیار فعال و عاشق تئاتر بودم و زیاد کار می کردم. آن دوران دولت 30 هزار تومان یاری هزینه می داد که بالاترین رقم قرارداد من متعلق به نمایش شهرزاد است که یک میلیون و 830 هزار تومان بود .

من حاضر هستم تمام قراردادهای نمایش هایم را با مرکز هنرهای نمایشی اعلام عمومی کنم. سال 76 من برای نمایش محرمنامه خسروی یک میلیون تومان قرارداد بستم که زنده یاد انوشیروان ارجمند و اردلان شجاع کاوه در آن بازی می کردند. اگر دستمزدهایی که ما در تئاتر گرفته ایم همه اش را کنار هم بگذارند، به اندازه دستمزد یک سریال من نمی گردد. اگر این دستمزدها را گرفتم نوش جانم چون بابتش کوشش کردم و حقم را گرفتم .

نکته دیگر درباره اجرای نمایش های مستقل در سال های اخیر است؛ باید بگویم که من هنرمند تئاتر هستم. وقتی دیدم بودجه و امکانات نیست سوار وانت بار شدم و رفتم خلازیر تیر و تخته و استانبولی و قرقره نخ و چیزهای دیگری خریدم که شد 600 هزار تومان و تبدیل شد به دکور نمایش صعود مقاومت پذیر آرتورو اویی. برای نمایش ننه دلاور و فرزندانش نیز پول نداشتم دکور بزنم و رفتم یک نردبان پیدا کردم، تنظیف خریدم و با یک تخته بنایی دکور زدم .

کسانی که این روزها با دو میلیارد دکور می زنند، می توانند با 800 هزار تومان هم دکور بزنند؟ معتقدم نمایش معجزه است و در خیال ما تحقق پیدا می نماید. نمایش اصلا امری سمعی بصری و جادویی نیست بنابراین می توان در فضای خالی نمایش اجرا کرد .

به این فکر نیفتادید که فردی را به عنوان تهیه نماینده و سرمایه گذار وارد کار کنید.

دژاکام: نه اصلا به این فکر نیفتادم. من حاضرم با هنرپیشه خوب سینما که تئاتر بلد است کار کنم که این کار را کردم و باز هم می کنم اما با چهره بلد نیستم کار کنم. بلد نیستم کپی کار کنم. من بلدم تماشاگر را بخندانم و در طول سال های گذشته 10 نمایش کمدی روی صحنه برده ام. حتی در نمایش پنجره ای روی به آسمان که روی صحنه دارم تماشاگر 40 بار در طول اجرا می خندد اما حاضر نیستم کمدی مبتذل کار کنم. پس من خودم را سازگار کردم، یعنی اگر یک زیرپله و چند ورق کاغذ به من بدهند چون معلم بازیگری و نویسنده هم هستم می توانم بازیگر تربیت کنم و کاری را اجرا کنم. حتی لازم نیست ماشین بیاید دنبالم تا به سر کار بروم، با مترو و اتوبوس هم می توانم بروم و ناهار هم نان و پنیر بخورم چون کار من عشق و زندگی من است .

دژاکام: دلیل پیروزیت پنجره ای رو به آسمان را راستگویی می دانم. راست گویی خیلی صفت خوبی برای هنرهای نمایشی است و در این سال ها هم بچه هایی در تئاتر و سینما پیروز بودند که راستگویی را پیشه گرفتند

برای این نمایش نیز اتهام زدند که من تماشاگر می آورم در حالی که مخاطب خودش بدون تخفیف بلیت می خرد و به دیدن کار می نشیند. من دلیل پیروزیت پنجره ای رو به آسمان را راستگویی می دانم. راست گویی خیلی صفت خوبی برای هنرهای نمایشی است و در این سال ها هم بچه هایی در تئاتر و سینما پیروز بودند که راستگویی را پیشه گرفتند .

این نمایش نیز اثری ساده و راستگو است. من کمپوزیسیون های پیچیده زیاد کار کردم اما اگر این نمایش ساده است لازمه اش این است چون یک مجلس تقلید است که من هم به عنوان یک معین البکاء تعزیه کنار صحنه نشسته ام و در صورت لزوم وارد صحنه هم می شوم. من در طول چند سال اخیر در تالار حافظ، تماشاخانه ایرانشهر و سپند اجرا رفته ام و کار بعدی ام هم ایوب خان نام دارد و در تماشاخانه مهرگان خواهد بود. این را برای بچه های جوان می گویم که کل دکور و لباس همین نمایش تنها 5 میلیون تومان هزینه برده است. هزینه سالن و تبلیغات هم 10 میلیون تومان شده است و سرجمع با 15 میلیون تومان می خواهم یک نمایش را به صحنه ببرم. من نمایش هایم را خیلی ارزان کار می کنم در حالی که می بینم بچه هایی جوانی که کارهای اولشان است دکورهای با هزینه می زنند که دلیلی ندارد .

سیاست گذاری ای که مدیران و تصمیم گیرندگان حوزه تئاتر داشته اند، غلط بوده و باعث به وجود آمدن این شرایط شده است؛ ولی این مساله را هم نباید نادیده گرفت که خود هنرمندان تئاتر هم فاقد استراتژی هستند. مثلاً یک کارگردان تئاتر هیچ استراتژی ندارد که در چه زمانی، در کدام سالن می خواهد چه نمایشی را به صحنه ببرد. به همین دلیل این شکست ها را شاهد هستیم. از سمت دیگر خود هنرمندان تئاتر هم به این سمت می فرایند که باید فروش گیشه داشته باشند و فروش گیشه هم مناسبات خودش را دارد و ما آنقدر کارگردانان و نویسندگانمان در پرورش سلیقه مخاطب اشتباه عمل نموده اند که دیگر نمی گردد از مخاطب این توقع را داشت که کارهایی را که ستاره دارند یا طنز سخیف هستند برای دیدن انتخاب نکند. البته الان دیگر نمی توان مرزی بین تئاتر آزاد و تئاتر رسمی در حوزه نمایش های کمدی گذاشت. چون حتی در تئاتر رسمی هم از همان دیالوگ ها و شیوه ها برای خنداندن استفاده می نمایند اما چون این کارها را یک چهره یا بازیگر تئاتر انجام می دهد، ایرادی ندارد اما در تئاتر آزاد می گویند که نمایش ها مبتذل و سخیف است! حتی شاهد هستیم بعضی از هنرمندان که نفوذشان بیشتر است در سالن خصوصی اجرا می فرایند اما یاری هزینه دولتی هم می گیرند! در حال حاضر شرایطی به وجود آمده که الان نه تصمیم گیرنده های فرهنگ و هنر خودشان را مقصر می دانند نه هنرمندان و معلوم نیست این وسط چه کسی این شرایط را رقم زده است. مخاطبان هم ترجیح می دهند که وقتی قرار است هزینه نمایند حداقل بفرایند و یک چهره سینمایی را ببینند.

دژاکام:بله درست است کارگردانان ما استراتژی ندارند و اگر نگاه بلندمدت به همراه یک هدفگذاری معین داشته باشند پیروز تر عمل خواهند کرد اما معتقدم کارگردانان بزرگ ما استراتژی دارند مثلا محمد رحمانیان، حسین کیانی، اسماعیل خلج، علیرضا نادری، آتیلا پسیانی و... استراتژی دارند و در راستا درست ادامه می دهند. اما یک سری جوان علاقه مند هم هستند که سرمایه دار پشتشان بوده و ناگهان آمده اند چند کار پشت سر هم کارگردانی نموده اند و میلیاردی برایش بودجه گذاشته اند .

سیاستگذاران ما تمام راستاها را مهیا نموده اند که تئاتر تجاری گردد و همه تعاریف و بخشنامه هایشان حاکی از این است که تئاتر باید درآمدزا باشد و بعد هیچ کس هم به سوال پاسخ نمی دهد که فعالیت هنری چه فرقی با فعالیت اقتصادی دارد. اگر همان زمان که فردوسی در حال نگارش شاهنامه بود از او انتظار درآمدزایی داشتند این اشعار چطور سروده می شد .

قصد بی احترامی ندارم اما آیا تئاتر شهر به مثابه یک شرکت فعالیت می نماید و همان فاکتورهایی که بر یک شرکت حاکم است بر تئاتر شهر هم حکومت می نماید؟ احتمالا مدیران ما می گویند نه اینطور نیست اما تمام بخشنامه ها و آیین نامه و سخنرانی هایشان می گوید بله. باید از مسئولان ما پرسید اصلا تفاوت فعالیت فرهنگی با فعالیت اقتصادی در کجاست؟

آقای کربلایی زاده شما سال هاست که در تئاتر فعالیت می کنید و حضورتان در تلویزیون و اجرای استندآپ کمدی در برنامه خندوانه هم به واسطه تئاتر رقم خورد. تلویزیون به دیدن شدن شما یاری کرد یا اینکه پیروزیت تان در سال های اخیر را مدیون تئاتر می دانید؟

دژاکام: آیا تئاتر شهر به مثابه یک شرکت فعالیت می نماید و همان فاکتورهایی که بر یک شرکت حاکم است بر تئاتر شهر هم حکومت می نماید؟ احتمالا مدیران ما می گویند نه اینطور نیست اما تمام بخشنامه ها و آیین نامه و سخنرانی هایشان می گوید بله .

کربلایی زاده: من از سال 76 کارم را در تئاتر و با بازی در نمایش تلخ بازی قمر در عقرب شهره لرستانی در تئاتر شهر آغاز کردم و بعد پیک نیک در میدان جنگ را کار کردم که یادم است آنجا هم بازیگر بودم هم مدیر صحنه که آن موقع آقای دژاکام که بعد از ما در همان سالن نمایشی را روی صحنه داشت، یکبار بچه های گروهش را آورد و گفت ببینید کربلایی زاده چطور در عرض یک ربع صحنه را جمع می نماید .

همکاری با آقای دژاکام نیز از نمایش رویاهای خلیج فارس آغاز شد. در طول این سال ها این ماجرای چهره بودن همواره برایم عجیب بوده چون آدم که از شکم مادرش چهره بیرون نمی آید، پس باید ویترینی باشد که تو در آن دیده شوی و مگر نه اینکه ویترین در همه جای جهان یعنی جایی که تو بتوانی با هنرت خودت را مطرح کنی. من آن موقع احساس می کردم در تئاتر با حضور در جشنواره های مختلف این اتفاق می افتد و جشنواره ها محلی برای دیده شدن یک بازیگر است که اشتباه می کردم چون حداقل در ایران این اتفاق نمی افتد !

شما اگر در ویکی پدیا رزومه من را سرچ کنید، می بینید که چقدر جایزه یک و دو بازیگری از جشنواره های مختلف دارم از جشنواره دفاع مقدس و فتح خرمشهر گرفته تا جشنواره رضوی و ماه و نامزدی فجر. من این همه تجربه را از سر گذراندم اما به چیزی که دلم می خواست نرسیدم تا بالاخره در سال 90 که با کار کردن در نمایش چی شد که من مار خوردم با مقوله استندآپ کمدی آشنا شدم و تحقیق کردم و متوجه شدم که در ایران بعد از انقلاب استندآپ کمدی نداریم. بعد آغاز کردم به تحقیق درباره استندآپ کمدی و کارهای قدیمی را دیدم و ایده اجرایی ام را به مرکز هنرهای نمایشی در زمان آقای طاهری ارائه دادم اما آقای طاهری به من گفت ما بندی برای اجرای استندآپ کمدی نداریم یعنی شما نمی توانی اجرای استندآپ داشته باشی !

به من گفتند برای اینکه بتوانی اجرا کنی باید کارگروه تشکیل دهیم و 4 سال طول می کشد تا این کارگروه به جایی برسد برای همین تو برو کارت را انجام بده و اکر گرفتنت ما پشتت در می آییم! برای آغاز من بزرگان تئاتر مثل آقای دژاکام، امین تارخ، داریوش مودبیان، علیرضا نادری، گلاب جمعه و خیلی های دیگر را به کافه ای دعوت کردم تا اولین استندآپ کمدی من را ببینند و در آن سال تیوال هم بدون مجوز، بلیت های من را فروخت .

یک شبکه انگلیسی کار من را پوشش خبری داد و بعد هم آقایی از قطر با من تماس گرفت و من را برای اجرا دعوت کرد. در همان زمان هم سجاد افشاریان که آن دوران در خندوانه بود با من تماس گرفت و چون من قبلا فیلم های استندآپم را به او نشان داده بودم، من را دعوت کرد به آن برنامه و به رامبد جوان معرفی کرد. بعد از اینکه در خندوانه برنامه اجرا کردم نگاه رفقای تئاتری ام 180 درجه نسبت به من عوض شد، چون همان زمان خیلی ها به من اعتراض می کردند که چرا بعد از این همه سال تئاتر کار کردن رفتی در کافه استندآپ اجرا می کنی! بعدا به این نتیجه رسیدم آدم هایی که در قاب تلویزیون هستند بیشتر جای دیده شدن دارند .

چقدر حضور چهره ها و به اصطلاح سلبریتی ها را در تئاتر می پسندید. البته مساله صرفاً حضورشان در این عرصه نیست بلکه هزینه کلانی که برای حضورشان در تئاتر می گردد و یا معین تکلیفی که این روزها شاهد هستیم برای گروه و حضور بازیگران مقابلشان و یا موارد دیگر می نمایند..

کربلایی زاده:من سال 88 نمایشی را با علی عابدی به نام عروسی در سایه کار کردم که آن نمایش را در آلمان هم به صحنه بردیم و آنجا خیلی پیروز بود. وقتی به ایران بازگشتیم یک اجرا برای خبرنگاران داشتیم که تنها چند نفر به دیدن نمایش آمدند در حالی که کارگردان بیش از صد نفر را برای اجرا دعوت نموده بود و از این اتفاق ناراحت بود. در این میان یکی از خبرنگاران به ما گفت نمایشتان خیلی خوب بود اما چون چهره نداشت کسی مایل به دیدنش نبود. تازه از آن سال بود که من با واژه چهره آشنا شدم و این ماجرا برایم خیلی عجیب بود .

کربلایی زاده: بعد از اینکه در خندوانه برنامه اجرا کردم نگاه رفقای تئاتری ام 180 درجه نسبت به من عوض شد، چون همان زمان خیلی ها به من اعتراض می کردند که چرا بعد از این همه سال تئاتر کار کردن رفتی در کافه استندآپ اجرا می کنی! بعدا به این نتیجه رسیدم آدم هایی که در قاب تلویزیون هستند بیشتر جای دیده شدن دارند

نکته جالب برای من این بود که وقتی ما در آلمان و در تئاتر چولی تئاتر اجرا کردیم، می دیدیم که بازیگران تئاتر آلمان از بازیگران تلویزیونی شان مطرح تر بودند بدون اینکه در تلویزیون مطرح شده باشند. چرا؟ چون رسانه آن ها را مطرح نموده بود. در رسانه های آلمان همان اندازه که از یک بازیگر تلویزیونی مصاحبه و عکس و خبر وجود داشت، از بازیگران تئاترشان هم وجود داشت .

آنجا متوجه شدم که آنها باشگاه طرفداران مختص به خودشان دارند و اگر هم بازیگری از تلویزیون به تئاتر بیاید مردم راغب هستند، ببینند او چکار نموده اما خود تئاتری ها آنقدر برای خودشان پروپاگاندا دارند و جایگاهشان در میان مردم توسط بازوی رسانه مستحکم است که احتیاجی به ورود چهره های دیگر در تئاتر ندارند .

تا سالیان سال اگر یک تئاتری به دفتر فیلمسازی مراجعه می کرد همه می گفتند که الان می خواهد آرش کمانگیر را برایمان اجرا کند و لحن و بازی اش غلوشده و over act است در حالی که از زمانی که بلک باکس ها وارد ایران شده دیگر بازیگری تبدیل به علم شده است و کسی که در چنین بلک باکس هایی اجرا می نماید به دلیل فاصله کمی که با تماشاگر دارد بازی بین بازی سینمایی و بازی تئاتری ارائه می دهد. حالا اگر همین شیوه بازیگری را به سینما ببرید از آن نوید محمدزاده، هوتن صبور، امیر جعفری، حمید آذرنگ و... در می آید که در سینما پیروز هستند. در سینما برعکس تئاتر که اول ضابطه مهم است بعد رابطه، داشتن رابطه اهمیت بیشتری دارد .

فکر می کنید چرا این روزها بعضی نمایش هایی که در آن ها چهره وجود دارد فروش بیشتری دارند چون رسانه توانسته آن چهره سینمایی یا تلویزیونی را بیشتر برای مردم پررنگ کند. مردم واقعاً برای دیدن آن چهره به سالن تئاتر می آیند وگرنه خیلی هایشان تا به حال پایشان به تئاتر نرسیده است. جالب اینجاست که تئاتری های خودمان به همان چهره اجازه می دهند که کست بچیند و آن فرد معین می نماید که کی بیاد و کی نیاید. این اتفاق چندسال قبل برای خود من رخ داد و به من گفتند کسی که سر کار آمده کل گروه بازیگران را عوض نموده است .

خب آن بازیگر آمده به خانه ما، ما که نرفتیم به خانه او. مثل این است که من به عنوان یک بازیگر تئاتر وارد سینما بشوم و بازیگران را به سلیقه خودم عوض کنم. مردم مقصر نیستند چون این ما هستیم که به مردم خوراک می دهیم .

منبع:مهر